Kosova Meclisindeki oturumda, Kosova ve Sırbistan arasındaki ilişkilerin normalleştirilmesine yönelik Avrupa Birliği (AB) liderlerinin Brüksel’deki görüşmelerde sunduğu son öneriler görüşüldü.
Kosova Başbakanı Albin Kurti, Meclis oturumunda yaptığı konuşmada, Kosova’da çoğunlukla Sırpların yaşadığı belediyelerde Sırp Belediyeler Birliğinin kurulmasına ilişkin AB liderlerince sunulan tüzük taslağının Kosova’nın tanınması konusunda net bir tutum içerdiğini söyledi.
Taslak tüzüğünün ayrıntılarını veremeyeceğini, yalnızca kendi siyasi görüşünü anlatabileceğini belirten Kurti, “Benim siyasi değerlendirmeme göre taslak, Sırpların çok etnikli anayasaya uygun olarak ve zarar verici başka hiçbir amacı olmadan yaşayacakları Kosova Cumhuriyeti’nin bağımsız bir devlet olarak tanınması konusunda bir açıklığa sahiptir.” dedi.
Kurti, kendisinin henüz taslağı resmi olarak kabul etmediğini ancak anlaşmada taslağın incelenmek üzere Kosova Anayasa Mahkemesine gönderilmesinin öngörüldüğünü belirtti.
Muhalefetteki Kosova Demokratik Partisi (PDK) Genel Başkanı Memli Krasniqi, Başbakan Kurti’yi Sırp Belediyeler Birliği konusunda tavır değiştirdiği ve tüzük taslağının detaylarını açıklamadığı gerekçesiyle eleştirdi.
Başbakan Kurti ve partisinin geçmişte Meclise Sırp Belediyeler Birliği kurulmaması için göz yaşartıcı gaz attığını hatırlatan Krasniqi, “Sen tüm kariyerini bu şekilde inşa eden kişisin. Seni, Kosova Cumhuriyeti vatandaşlarının ve devletimizin geleceğinin gidişatını değiştirebilecek, kabul ettiğiniz bir kararı tartışmak için (Meclise) çağırdık.” diye konuştu.
Bir diğer muhalefet partisi Kosova Demokratik Birliğinin (LDK) Genel Başkanı Lumir Abdixhiku ise Başbakan Kurti ve Cumhurbaşkanı Vjosa Osmani’nin Birliğin tüzük taslağına ilişkin çelişkili tutumlar sergilediklerini belirtti.
Birliğin tüzük taslağının “Kosova’nın iç meselesi olduğu” gerekçesiyle Sırbistan ile imzalanmaması gerektiğinin altını çizen Abdixhiku, “Şimdi, Başbakan Kurti’nin kabul ettiği tüzük taslağı Kosova Anayasası’nı ya da Sırbistan’ın anayasal kırmızı çizgilerini ihlal edecek. Her iki şekilde olması mümkün değil.” değerlendirmesinde bulundu.
Kosova-Sırbistan diyaloğu
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Almanya Başbakanı Olaf Scholz ve İtalya Başbakanı Giorgia Meloni, 26 Ekim’de Brüksel’de Sırbistan ile Kosova liderleriyle ayrı ayrı görüşmeler gerçekleştirmişti.
AB liderleri, görüşmelerin ardından ortak açıklama yayımlayarak Kosova’ya çoğunlukla Sırpların yaşadığı belediyelerde Sırp Belediyeler Birliğinin kurulmasına yönelik prosedürü başlatma, Sırbistan’a da Kosova’nın bağımsızlığını fiilen (de-facto) tanıma çağrısında bulunmuştu.
Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic, ülkesinin Kosova konusunda önceden varılmış tüm anlaşmaların uygulanmasını istediğini, Kosova’nın bağımsızlığını kabul etmeyeceklerini ve bunun bilinen bir durum olduğunu vurgulamış, Kurti ise iki ülke arasında varılan anlaşmaların uygulanabilmesi için “anlaşmaları imzalamanın” gerekli olduğuna dikkati çekmişti.
İki ülkenin sık sık karşı karşıya gelmesindeki ana nedeninin, Sırbistan’ın, 2008’de tek taraflı bağımsızlığını ilan eden Kosova’yı kendi toprağı olarak görmesi olduğu ifade ediliyor.
AB arabuluculuğunda 2011’de başlatılan Belgrad-Priştine Diyalog Süreci kapsamında ise ilişkilerin normalleşmesi ve nihayetinde iki ülkenin birbirini tanıması için ortak bir yol aranıyor.
